Το μέλι είναι ένα πανάρχαιο τρόφιμο και φάρμακο, που χρονολογείται χιλιάδες χρόνια τουλάχιστον. Κάποιος πιστός στη δημιουργία και στην εξέλιξη, θα υποστήριζε ότι το μέλι είναι μια συμβιωτική τροφή και φάρμακο μαζί. Το ίδιο θα μπορούσε κανείς να υποθέσει σχετικά με την κατανάλωση του γάλακτος άλλων θηλαστικών, ακόμη κι αν έχει αποδειχθεί ότι πολλές φορές είναι επιβλαβές για τον άνθρωπο. Ιδιαίτερα όταν υποβάλλεται σε επεξεργασία, παστερίωση ή ομογενοποίηση. Ένα παρόμοιο δίλημμα έχει προκύψει για το μέλι.
Από τη μία πλευρά, έχουμε νέους σε ηλικία vegans που σταθερά διαχωρίζουν τη θέση τους για το μέλι, θεωρώντας το προϊόν ζωικής προέλευσης και υπεύθυνο για την κακοποίηση των μελισσών. Λένε (πολύ υπεροπτικά) ότι το μέλι είναι οξύ, επιβλαβές για την υγεία και επιζήμιο συστατικό σε κρέμες επούλωσης, ως φάρμακο. Ας δούμε τα πράγματα πιο αναλυτικά όμως:
-Οι υποστηρικτές του λένε ότι οι μέλισσες συλλέγουν απλώς νέκταρ λουλουδιών και το αφυδατώνουν.
Οι αντίπαλοι λένε ότι οι μέλισσες θέτουν μαζί με το σάλιο τους στο μέλι και ένα «επιβλαβές συντηρητικό» για τους ανθρώπους που το χρησιμοποιούν.
-Οι υποστηρικτές λένε ότι οι μέλισσες έχουν υπάρξει συμβιωτικά με τους ανθρώπους εδώ και χιλιάδες χρόνια και όταν μένουν μόνοι έχουν λιγότερες πιθανότητες επιβίωσης.
Οι αντίπαλοι κατηγορούν τους ανθρώπους για κατάχρηση και κακομεταχείριση στις μέλισσες, υποστηρίζοντας ότι τους ληστεύουν το μέλι για το οποίο εργάζονται τόσο σκληρά.
-Οι υποστηρικτές λένε ότι το μέλι είναι η τροφή των θεών. Τροφοδοτεί το σώμα με την υψηλότερης ποιότητας γλυκόζη (το πραγματικό καύσιμο για τα κύτταρα, εκτός από το οξυγόνο), ζεσταίνει το αίμα, αναστέλλει τη φθορά, αναστέλλει την οστική απώλεια και είναι μια φυσική φυτική τροφή την οποία οι μέλισσες συλλέγουν απλά, χωρίς άλλη χημική επεξεργασία.Οι πολέμιοι λένε ότι οι μέλισσες στη σύγχρονη μελισσοκομία τρέφονται με χημικά προϊόντα και ζάχαρη που τις αποδυναμώνει και μεταφέρουν τις επιπτώσεις στον άνθρωπο.
Πολλές φορές ο θυμός και η διαμαρτυρία κάνουν τα πράγματα χειρότερα, όχι καλύτερα, δεδομένου ότι ο θυμωμένος άνθρωπος πραγματικά δεν μπορεί να δει καθαρά ή να κάνει οτιδήποτε καλό. Έψαξα λοιπόν για κάποια γεγονότα σχετικά με το μέλι, έτσι ώστε να μπορώ να δώσω όσο καλές πληροφορίες μπορώ περισσότερο κρατώντας την προκατάληψη έξω από τη συζήτηση, προς όφελος του αναγνώστη. Και δείτε μερικά από τα πράγματα που βρήκα:
1) Τελικά τι είναι το μέλι; Το μέλι είναι το νέκταρ από τα λουλούδια, που περιέχουν ως επί το πλείστον σύνθετα σάκχαρα και νερό που αναλύονται σε απλούστερα σάκχαρα και αφυδατώνονται. Αυτό είναι το τελικό προϊόν.
2) Η επεξεργασία του μελιού. Οι εργάτριες μέλισσες στην κυψέλη θα λάβουν το μη επεξεργασμένο νέκταρ από τις συλλέκτριες
και θα το «επεξεργαστούν» (ανακατέψουν, αναμασήσουν ή ακόμη και θερμάνουν, μπορεί να είναι η καλύτερη έκφραση). Ένα θέμα συζήτησης είναι κατά πόσον τα σάκχαρα διασπώνται κατά τη διαδικασία της επεξεργασίας, ή αν διασπώνται από τα ένζυμα των μελισσών, ή και τα δύο.
3) Είναι το μέλι όξινο; Λοιπόν, κάθε πραγματικά γλυκό πράγμα έχει χαμηλό pH, διότι αυτή είναι η φύση της ζάχαρης. Στο δικό μας έλεγχο, όμως, ανακαλύψαμε ότι 45 λεπτά μετά την κατανάλωση του μελιού οι εξετάσεις αίματος το δείχνουν πιο αλκαλικό. Ανακαλύψαμε επίσης ότι οι διαβητικοί έχουν χαμηλότερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα 45 λεπτά μετά την κατανάλωση μελιού. Αυτό αποδεικνύει ότι το μέλι απορροφάται πολύ γρήγορα και εύκολα λαμβάνεται μέσα στα κύτταρα του ανθρώπινου σώματος για να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμα, αντί να παραμένει στο αίμα, όπως συμβαίνει με τις εξευγενισμένες γλυκαντικές ουσίες και τα μεταποιημένα τρόφιμα.
4) Η κατάχρηση των μελισσών. Αυτό σίγουρα εξαλείφεται. Ήδη πολλές μικρές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν μόνο οργανικά, φυσικά φάρμακα και πολλοί από εκείνους που το κάνουν έχουν ανταμειφθεί από την επιβίωση των μελισσών τους από την πρόσφατη λεγόμενη «κατάρρευση». Μερικοί μελισσοκόμοι τρέφουν τις μέλισσες τους με νερό και ζάχαρη αλλά μόνο σε περιόδους χαμηλής ροής νέκταρος, κάτι που δεν το συνεχίζουν σε κανονικές συνθήκες.
5) Το μέλι έχει φαρμακευτικές ιδιότητες; Η χρήση του μελιού ως φάρμακο έχει από καιρό αποδειχθεί επιστημονικά και συμβάλλει για την ενίσχυση της ανοσίας, ενώ η χρήση της ζάχαρης σίγουρα δημιουργεί βλάβες.
6) Υπάρχουν αντενδείξεις στη χρήση μελιού; Έχει διαπιστωθεί ότι για ορισμένους ανθρώπους, η χρήση συγκεκριμένων τύπων μελιού προκαλεί αδυναμία σε αρθρώσεις. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι πιθανό να τις βλάψει ή να επιδεινώσει ασθενείς καταστάσεις. Φυσικά το ίδιο ισχύει και για ορισμένα είδη φρούτων (ιδιαίτερα τα εσπεριδοειδή και κυρίως το γκρέιπφρουτ).
Η παραπάνω συζήτηση είναι μόνο διερευνητική και ελπίζει να ξεδιαλύνει τους κοινούς μύθους. Υπάρχουν φυσικά μερικές ερωτήσεις αναπάντητες για τα παραπάνω. Για παράδειγμα, ποια είναι η μακροπρόθεσμη επίδραση της χρησιμοποίησης του μελιού; Μπορούμε να βρούμε την Βιβλική αναφορά του Ιωάννη του Βαπτιστή, που προφανώς ζούσε μακριά από αυτό. Από την άλλη πλευρά, στην πιο σύγχρονη εποχή μπορούμε εύκολα να αποδείξουμε ότι είναι πολύ ανώτερο από την επιτραπέζια ζάχαρη, αν και δεν έχουμε σύγχρονα παραδείγματα μακροχρόνιας χρήσης του ως βασικό γλυκαντικό αντί άλλων. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι το μέλι αφομοιώνεται εύκολα από τον οργανισμό, κάνει πραγματικά το σώμα πιο αλκαλικό και μειώνει το σάκχαρο του αίματος. Το μόνο πραγματικό καύσιμο που χρειάζεται το σώμα σας είναι το ΑΤΡ και αυτό δημιουργείται κυρίως από γλυκόζη και οξυγόνο. Οι μόνες πηγές συμπυκνωμένης γλυκόζης είναι τα ώριμα φρούτα, το μέλι, και τα λάχανα. Αυτά πρέπει όλα να είναι πρώτες ύλες για τον οργανισμό, δεδομένου ότι η γλυκόζη δεν υπάρχει αυτούσια στο φυτικό βασίλειο και πρέπει να βρεθούν τα κατάλληλα ένζυμα που θα μετατρέψουν την φρουκτόζη και σακχαρόζη σε γλυκόζη. Αν θέλετε τα κύτταρά σας να «ξυπνήσουν», πρέπει να έχουν αφθονία γλυκόζης διαθέσιμη - περισσότερο από κάθε άλλη θρεπτική ουσία. Έτσι συμπεραίνει κανείς, σε αυτή τη βάση, ότι το μέλι είναι επωφελές σε μακροπρόθεσμη βάση.
Ένα άλλο ερώτημα είναι σχετικά με τη συμβιωτική σχέση των μελισσών με τους ανθρώπους. Μερικοί άνθρωποι αισθάνονται ότι μια συμβιωτική σχέση (όπου και τα δύο μέρη μπορούν να επωφεληθούν και ίσως ακόμη και εξαρτώνται το ένα από το άλλο για να επιβιώσουν) είναι το χαρακτηριστικό και η βάση των πραγματικά υγιεινών τροφίμων. Αν υπάρχει ανταγωνισμός, όπως όταν σκοτώνουμε ζώα για τα τρόφιμα, ή όταν υπάρχει κατάχρηση, όπως σε αγροκτήματα με κοτόπουλα και γαλακτοκομικά αγροκτήματα, τότε αυτά τα τρόφιμα είναι πάντα ανθυγιεινά.
Έτσι μπορούμε να πούμε ότι υπάρχουν σίγουρα συμβιωτικές σχέσεις στη μελισσοκομία, αλλά δεν είναι απαραίτητα ο κανόνας. Μερικοί μελισσοκόμοι μπορούν να είναι ένα με τις μέλισσες. Κάποιοι μπορεί να παίρνουν το μέλι ακόμη και χωρίς προστατευτικό εξοπλισμό ή άλλοι καταφέρνουν να κρατούν τα μελίσσια τους καθαρά και υγιή, έτσι ώστε να έχουν μόνο τα καλύτερα αποτελέσματα. Συνήθως αυτές είναι οι μικρότερες επιχειρήσεις, αλλά και αυτός δεν είναι ο κανόνας.
Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι μελισσοκόμοι πραγματικά ενδιαφέρονται μόνο για τα χρήματα θυσιάζοντας την υγεία των μελισσών τους ακόμη και τη ζωή τους, χρησιμοποιώντας σκευάσματα, απαγορευμένα φάρμακα, λάθος χειρισμούς κ.α κάτι που σίγουρα δεν ακούγεται πολύ συμβιωτικό.
Πιστεύω ότι εφ 'όσον ο κάθε μελισσοκόμος σέβεται πραγματικά τη μέλισσα, ώστε να μην την βλάπτει ή την σκοτώνει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, τότε η σχέση μελισσοκόμου-μέλισσας εξακολουθεί να είναι συμβιωτική. Ο μελισσοκόμος έχει την ευθύνη...
Κείμενο: www.spaniamelissa.gr
Φωτό:
1. http://food.ndtv.com
2. http://earthjustice.org
3. http://www.tiptoptens.com
4. http://imgur.com
5. http://www.api-curious.com