ΔΙΑΘΛΑΣΙΜΕΤΡΟ, ένα χρήσιμο εργαλείο - Περιγραφή και Ρυθμίσεις

Ένα χρήσιμο εργαλείο για τον μελισσοκόμο είναι το διαθλασίμετρο (ή διαθλασιόμετρο). Φυσικά το συγκεκριμένο που χρησιμοποιείται από όλους εμάς, είναι η φτηνή, φορητή έκδοσή του. Αυτό το επισημαίνω γιατί διαθλασίμετρα υπάρχουν από 20 έως πολλές χιλιάδες ευρώ και είναι σκόπιμο να ξεχωρίζουμε την ποιότητα αλλά και την ακρίβειά τους. Όπως επίσης ότι χωρίζονται σε κατηγορίες, ανάλογα με τη διάθλαση του είδους που πραγματοποιούν 

(νερό για ποσοστά άλατος, ποτά για ποσοστά αλκοόλ, υγρά για ποσοστά σακχάρων κ.α), αλλά και την εκατοστιαία  μέτρηση των τιμών τους (π.χ 0-40% Brix,  58-90% Brix κ.α).

Εμάς ενδιαφέρει το φορητό διαθλασίμετρο που μέσα στις ενδείξεις του υπάρχει και η μέτρηση υγρασίας (Water 12-27%) και μ΄ αυτό θα ασχοληθούμε. Είναι λοιπόν ένα οπτικό όργανο, που μετρά τα ποσοστά υγρασίας με τη βοήθεια του φωτός. Με απλά λόγια μετράει το ποσοστό του φωτός που περνάει μέσα από ένα υγρό. Όσο πιο «πηχτό» είναι αυτό το υγρό (π.χ μέλι τόσο λιγότερο ποσοστό θα μας δείξει, ενώ όσο ρευστό είναι τόσο περισσότερο. Το διαθλασίμετρο είναι πολύ χρήσιμο για κάθε μελισσοκόμο, στο μελισσοκομείο του (για να μπορεί να ξεχωρίσει ώριμα μέλια που για κάποιους λόγους δεν έχουν προλάβει να σφραγιστούν πχ. Κουμαριάς), αλλά και στο μελισσοκομικό εργαστήριο (για να μετρήσει τα ποσοστά υγρασίας του μελιού που έχει τρυγήσει πριν και μετά την τοποθέτηση στα δοχεία ωρίμανσης.

Στο μέλι πρέπει να ξέρουμε πως το ποσοστό υγρασίας που μας δείχνει ότι είναι ώριμο, κυμαίνεται στο 17% για τα ανθόμελα και περίπου στο 15% στο μέλι από μελιτώματα.

Πριν ξεκινήσουμε όμως να μετρήσουμε ην υγρασία στο μέλι μας, πρέπει να κάνουμε μια αρχική ρύθμιση στο διαθλασίμετρο. Να το «καλιμπράρουμε» όπως λέμε. Και αυτό είναι καλό να το επαναλαμβάνουμε 1-2 φορές το χρόνο.

Πώς γίνεται η ρύθμιση:

Παίρνουμε αγνό παρθένο ελαιόλαδο και βάζουμε 2-3 σταγόνες στο γυάλινο φακό του οργάνου. Αφού βάλουμε το λάδι και κλείσουμε το ειδικό διάφανο καπάκι αφήνουμε να περάσουν 30 περίπου δευτερόλεπτα και έπειτα κοιτάζουμε προς τον ήλιο ή προς μια πηγή φωτός. Κοιτάζουμε λοιπόν την τελευταία στήλη, εκεί που γράφει «water» και τα ποσοστά κυμαίνονται από 12-27%. Με το μικρό κατσαβιδάκι (που πάντα περιέχεται στη συσκευασία) γυρίζουμε την ειδική βίδα ώσπου να φέρουμε την μπλε γραμμή σε απόλυτη ευθεία με τον αριθμό 27. Ύστερα από αυτό, κλείνουμε το καπάκι της βίδας ρύθμισης και είμαστε έτοιμοι να μετρήσουμε την υγρασία του μελιού μας.